انواع جرایم علیه امنیت ملی + مجازات آن

امنیت ملی جزو سرمایه های یک کشور است و به توانایی یک ملت برای حفظ ارزش‌های حیاتی داخلی در برابر تهدیدات خارجی و چگونگی سیاست کشورها برای حمایت از ارزش‌های داخلی در برابر این تهدیدات گفته می‌شود.  ایجاد هرج و مرج و اغتشاش در نظم و امنیت کشور در دسته جرایم علیه امنیت ملی قرار می گیرند. از جرم افساد فی الارض و محاربه در کتاب دوم قانون مجازات اسلامی و نیز در کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی سخن به میان امده است.

جرایم علیه امنیت به دو نوع جرایم علیه امنیت داخلی و جرایم علیه امنیت خارجی تقسیم می شوند این مقاله به آن می‌پردازیم.

انواع جرایم علیه امنیت ملی

لیست جرایم امنیتی به شرح زیر است:

• محاربه
• بغی و افساد فی الارض
• تشکیل یا اداره یا عضویت در دسته یا جمعیت به قصد بر هم زدن امنیت کشور
• تبلیغ علیه نظام یا به نفع گروه های مخالف نظام
• جاسوسی و جرایم وابسته به ان
• تحریک
• تهدید به بهب گذاری وسایل نقلیه
• همکاری با دولت خارجی متخاصم

محاربه

برطبق ماده 279 قانون مجازات اسلامی محاربه عبارت است از کشیدن سلاح به قصد جان، مال یا ناموس مردم یا ارعاب آنها به نحوی که موجب نا امنی در محیط گردد. اگر کسی با انگیزه شخصی علیه یک یا چند شخص خاص سلاح بکشد، ولی در اثر ناتوانی موجب سلب امنیت نشود، محارب محسوب نمی شود.

محاربه به معنی سلب از ریشه حرب گرفته شده است که در مقابل سلم (صلح) قرار می‌گیرد. این واژه از این جهت در مورد کسی که برای جنگیدن با دیگران یا ترسانیدن انها سلاح می کشد به کار می رود که وی قصد گرفتن جان، مال یا امنیت دیگران را دارد.محاربه در همین معنی در آیه 33 سوره مائده نیز آورده شده است.

مصادیق جرم محاربه

اسلحه کشیدن به قصد ترساندن مردم : بر طبق ماده 279 قانون مجازات اسلامی اگر شخصی برای ایجاد رعب و وحشت و سلب امنیت و ازادی مردم دست به اسلحه ببرد محارب فی الارض است.

برهم زدن امنیت از طریق سرقت های مسلحانه و راهزنی : بر طبق ماده 281 قانون مجازات اسلامی راهزنان و سارقان و قاچاقچیانی که دست به سلاح ببرند که موجب سلب امنیت مردم و محارب محسوب می‌شوند.

مجازات محاربه

بر طبق ماده 283 قانون مجازات اسلامی مجازات محاربه به چهار مورد تقسیم شده است :

1 – اعدام

2 – صلب

3 – قطع دست راست و پای چپ

4 – نفی بلد

بغی و افساد فی الارض

بر اساس ماده 286 قانون مجازات اسلامی هرکس به طور گسترده موجب جنایت علیه تمامیت جسمانی افراد ، جرایم علیه امنیت داخلی یا خارجی کشور، نشر اکاذیب، اخلال در نظام اقتصادی کشور، احراق و تخریب، پخش مواد سمی و میکروبی و خطرناک یا دایر کردن مراکز فساد و فحشا یا معاونت در آنها گردد به گونه ای که موجب اخلال شدید در نظم عمومی کشور، نا امنی یا ورود خسارت عمده به تمامیت جسمانی افراد یا اموال عمومی و خصوصی یا سبب اشاعه فساد یا فحشا در حد وسیع گردد مفسد فی الارض محسوب و به اعدام محکوم می گردد.

مطابق ماده 287 قانون مجازات اسلامی : گروهی که در برابر اساس نظام جمهوری اسلامی ایران، قیام مسلحانه کند، یاغی محسوب می شود و در صورت استفاده از سلاح، اعضای آن به مجازات اعدام محکوم می گردند.

عضویت در گروه ها و جوامعی که قصد برهم زدن امنیت را دارند :

بر اساس ماده 498 قانون مجازات اسلامی بیان گردیده است هرکس با هر مرامی، دسته، جمعیت یا شبه جمعیتی بیش از دو نفر در داخل یا خارج از کشور تحت هر اسم یا عنوانی تشکیل دهد یا اداره نماید که هدف آن بر هم زدن امنیت کشور باشد و محارب شناخته شود به حبس از دو تا ده سال محکوم می شود.

در ماده 17 قانون جرایم نیروهای مسلح چنین ذکر شده است که :

هر نظامی که برنامه براندازی به مفهوم تغییر و نابودی اساس جمهوری اسلامی ایران را طراحی یا بدان اقدام نموده و به این منظور جمعیتی تشکیل دهد یا اداره نماید یا در چنین جمعیتی شرکت یا معاونت موثر داشته باشد محارب محسوب است.

همچنین مجازات این جرم نیز دو تا ده سال حبس است.

جرم تبلیغ علیه نظام

ماده 500 قانون مجازات اسلامی درباره افرادی که علیه نظام تبلیغ می نمایند و یا به نفع گروه های مخالف نظام تبلیغ می کنند چنین متذکر شده است : هر کس علیه نظام جمهوری اسلامی ایران یا به نفع گروههای مخالف نظام به هر نحو فعالیت تبلیغی نماید به حبس از سه ماه تا یکسال محکوم می شود. (لارم ذکر است که این جرم یکی از نمونه های بارز جرایم سیاسی است).

جاسوسی و جرائم وابسته به آن

یک جرم سازمان یافته است و در اغلب موارد فراملی می باشد. با ارتکاب آن اطلاعات حیاتی یک کشور در زمینه امور نظامی، امنیتی و سیاسی از طریق یک نظام سازمان یافته و با استفاده از منابع انسانی در اختیار کشور یا کشورهای دیگر قرار می گیرد.

مطابق ماده 5047 قانون مجازات اسلامی

هر کس نقشه ها یا اسرار یا اسناد و تصمیماتی راجع به سیاست داخلی و خارجی کشور را عالما و عامداً در اختیار افرادی که صلاحیت دسترسی به آنها را ندارند قرار دهد یا از مفاد آنها مطلع کند به نحوی که متضمن نوعی جاسوسی باشد، نظر به کیفیات و مراتب جرم به یک تا ده سال حبس محکوم می شود.

در ماده 27 قانون مجازات جرایم نیرو های مسلح بیان شده است :

هر نظامی که براثر بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا سهل انگاری یا عدم رعایت نظامات دولتی موجب افشای اطلاعات و تصمیمات یا از بین رفتن اسناد و مدارک مذکور در ماده 26 این قانون شود، با توجه به طبقه بندی اسناد افشاءشده، به ترتتیب ذیل محکوم میشود :

الف – چنانچه اسناد، مذاکرات، اطلاعات یا تصمیمات عنوان به کلی سری داشته باشد، به حبس از شش ماه تا دو سال.

ب – چنانچه اسناد، مذارکرات، اطلاعات ی تصمیمات عنوان سری داشته باشد، به حس از سه ماه تا یکسال.

ج – چنانچه اسناد، مذاکرات، اطلاعات یا تمیمات عنوان خیلی محرمانه داشته باشد، به حبس از دو ماه تا شش ماه.

در ماده 510 قانون مجازات سلامی درباره اختفای جاسوسان یا معرفی جاسوس به کشور های بیگانه چنین ذکر شده است : هر کس به قصد بر هم زدن امنیت ملی یا کمک به دشمن، جاسوسانی را که مامور تفتیش یا وارد کردند هر گونه لطم به کشور بوده اند شناخته و مخفی نماید یا سبب اخفای آنها بشود به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می شود.

تبصره : هر کس بدون آنکه جاسوسی کند و یا جاسوسان را مخفی نماید، افرادی را به هر نحو شناسایی و جذب نموده و جهت جاسوسی علیه امنیت کشور به دولت خصم یا کشورهای بیگانه معرفی نماید به شش ماه تا دو سال حبس محکوم می شود.

تحریک

بر اساس ماده ۵۰۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، هر کس نیروهای رزمنده یا اشخاصی را که به نحوی در خدمت نیروهای مسلح هستند تحریک موثر به عصیان، فرار، تسلیم یا عدم اجرای ‌وظایف نظامی کند در صورتی که قصد براندازی حکومت یا شکست نیروهای خودی در مقابل دشمن را داشته باشد محارب محسوب می‌ شود و الا ‌چنانچه اقدامات وی موثر واقع شود به حبس از دو تا ده سال و در غیر این صورت به شش ماه تا سه ساله حبس محکوم می‌‌شود.

تهدید به بمب گذاری

بر اساس ماده 511 قانون مجازات اسلامی، هرکس به قصد بر هم زدن امنیت کشور و تشویش اذهان عمومی تهدید به بمب گاری هواپیما، کشتی و وسایل نقلی عمومی نماید یا ادعا نماید که وسایل مزبور بمب گذاری شده است، علاوه بر جبران خسارت وارده به دولت و اشخاص، به شش ماه تا دو سال حبس محکوم می گردد.

حکم اقدام علیه امنیت ملی

همانطور که در این مقاله به آن پرداختیم، جرایم ملی، انواع مختلفی دارند که مجازات آن‌ها متفاوت است. این مجازات‌ها شامل حبس، جریمه نقدی، اعدام، سلب، قطع دست راست و پای چپ، نفی بلد است.

همکاری با دول خارجی متخاصم :

بر اساس ماده 508 قانون مجازات اسلامی، هر کس یا گروهی با دول خارجی متخاصم به هر نحو علیه جمهوری ایلامی ایران همکاری نماید، در صورتی که محارب شناخته نشود، به یک تا ده سال حبس محکوم می گردد.

دادسرای مرکزی جرایم ملی چیست؟

دادسرای جرایم ملی دادگاه انقلاب است و انواع اقدامات علیه امنیت ملی در این دادگاه‌ها پیگیری می‌شوند. این دادگاه در مرکز هر استانی وجود دارد و در صورت تشخیص رئیس قوه قضاییه، در شهرستان‌ها نیز قابل تشکیل است.

امنیت ملی 

نتیجه گیری :

امنیت ملی جز سرمایه های یک کشور محسوب می شود. ایجاد هرج و مرج و اغتشاش در نظم و امنیت کشور در دسته جرایم علیه امنیت ملی قرار می گیرند. جرایمی مانند محاربه ، بغی و افساد فی الارض و … در این دسته جای می گیرند.

مجازات انها ، نفی بلد / قطع دست راست و پای چپ / صلب / اعدام می باشد.

ایجاد هرگونه اختلال و اغتشاش در امنیت کشور جرم محسوب می شود و دادگاه های مربوطه مورد بررسی قرار میگیرند.

سعی کردیم در این مقاله از وبسایت وکیل مشهد اطلاعات کاملی در رابطه با امنیت ملی و جرایم و مجازات این در اختیار شا کاربران گرامی قرار دهیم.

همچنین شما میتوانید مقالات کیفری دیگر را در بخش وکیل کیفری مشهد مطالعه فرمایید.