نحوه نحوه پرداخت دیه ضرب و جرح عمدی

نحوه پرداخت دیه ضرب و جرح عمدی : یکی از قوانینی که در کشور برای حفاظت از جان انسان‌ها وضع شده، پرداخت دیه است. به عبارت دیگر، «دیه، مالی است که در شرع مقدس، برای ایراد جنایت غیر عمدی بر نفس، اعضا و منافع و یا جنایت عمدی، در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد، به موجب قانون، مقرر می شود.»

ضرب، به ضربه‌ای می‌گویند که باعث ایجاد کبودی، التهاب، تورم و… در سطح پوست می‌شود و اگر بر اثر عمل فرد، پوست طرف مقابل پاره و خون جاری شود، جرح رخ داده است. در صورت ارتکاب این عمل به صورت عمدی، فرد مسحق مجازات خواهد بود که بر اساس شدت آن، این مجازات متفاوت در این مقاله به نحوره پرداخت دیه در ضرب و جرح عمدی می‌پردازیم.

مجازات جرم ضرب و جرح عمدی

بر اساس ماده ۶۱۴ قانون مجازات اسلامی،« هرکس عمدا به فرد دیگری جرح یا ضربی وارد آورد که موجب نقصان یا شکستن یا از کار افتادن عضوی از اعضاء او و یا منتهی به مرض دائمی‌ یا فقدان یا نقص یکی از حواس یا منافع یا زوال عقل مجنی علیه شود در مواردی که قصاص امکان نداشته باشد، در صورتی که اقدام مرتکب، موجب اخلال در نظم، صیانت و امنیت جامعه شود و یا بیم تجری مرتکب یا دیگران بشود، به 2 تا 5 سال حبس محکوم خواهد شد و در صورت درخواست مجنی‌ علیه، مرتکب‌ به پرداخت دیه نیز محکوم می شود.»

بر اساس تبصره این ماده، اگر جرح وارد شده به ضایعات فوق منجر نشود و آلت جرح، چاقو، اسلحه و … باشد، فرد مرتکب به ۳ ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد. همچنین بر اساس این ماده، عمدی بودن در تحقق جرم یکی از مولفه‌های اصلی آن است.

نحوه تعیین دیه ضرب و جرح عمدی

دیه مقدر، به مال معینی گفته می‌شود که در شرع مقدس و از سمت شارع، برای مجازات عمدی و در مواردی که به هر علتی قصاص ندارد، مشخص شده است. بر اساس ماده ۴۵۰ قانون مجازات اسلامی، در جنایات شبه عمد، خطای محض که امکان قصاص وجود ندارد، با درخواست مجنی علیه یا ولی دم، دیه پرداخت خواهد شد؛ مگر در مواردی که به صورت دیگری بین طرفین توافق حاصل شود.

در ضرب و جرح عمدی، با توجه به گزارش پزشکی و میزان آسیب دیدگی دیه تعیین می‌شود. اگر دیه در شرع تعیین نشده باشد و کارشناسان قوه قضاییه آن را تعیین کنند، به آن ارش گفته می‌شود. نکاتی که در این باره وجود دارد به شرح زیر است:

• اگر دادگاه حکم قصاص بدهد ولی مجنی علیه مجرم را ببخشد، دیه باید پرداخت شود.
• اگر ضرب و جرح عمدی به چند عضو وارد شود، دیه هر کدام به صورت جدا حساب خواهد شد. همچنین مجنی علیه می‌تواند برای برخی از آن‌ها درخواست قصاص و برای برخی دیگر درخواست دیه داشته باشد.

نحوه پرداخت دیه در جرم ضرب وجرح عمدی

نحوه پرداخت دیه بر اساس عمدی بودن و غیر عمدی بودن متفاوت است. بر اساس ماده ۴۸۸ قانون مجازات اسلامی، مهلت پرداخت دیه جز در مواردی که طرفین توافق کرده باشند به شرح زیر است:

جرائم عمد: یک سال قمری از زمان وقوع جرم

جنایات شبه عمد: دو سال قمری از تاریخ وقوع، به صورتی که مجرم، هر سال نصف مبلغ دیه را پرداخت نماید.

جنایت خطای محض: ۳ سال قمری از تاریخ وقوع، فرد مجرم در هر سال یک سوم مبلغ را پرداخت کند.

با توجه به اینکه ضرب و جرح جزو مجازات عمدی به شمار می‌آید، مهلت پرداخت آن یک سال قمری از زمان وقوع جرم خواهد بود.

نحوه واریز دیه نیز به شرح زیر خواهد بود:

• اگر طرفین دعوا با یکدیگر توافق نمایند، نحوه واریز دیه نیز توافقی خواهد بود و شخص مجرم، مبلغ دیه را به حساب مجنی علیه واریز می کند.
• در صورت عدم توافق طرفین، فرد مرتکب باید با گرفتن شماره حساب از بخش احکام دادگاه، مبلغ دیه را در زمان مقرر به حساب دادگستری واریز نماید. مجنی علیه نیز می‌تواند شماره حساب خود را به اجرای احکام ارائه دهد تا مبلغ به حساب او واریز شود.

سخن پایانی

پرداخت دیه ضرب و جرح عمدی

دیه یکی از مجازات تعیین شده در قانون اسلامی است که در صورت تعیین باید در زمان مقرر پرداخت شود. در صورت نیاز به وکیل می‌توانید به سایت وکیل مشهد  مراجعه کنید و همچنین از مشاوره رایگان بهره‌مند شوید.