طلاق چیست | انواع طلاق در قانون به همراه شرایط طلاق

طلاق چیست؟ یک زندگی می‌تواند با طلاق با پایان خود برسد. شخصی که اقدام به صدور درخواست طلاق می‌نماید می‌تواند با توجه به شرایط و جنسیت خود یکی از انواع طلاق که در قانون مدنی از آنها سخن به میان آمده است را برگزیند. هر نوع ازدواجی می‌تواند به مشکلاتی از جمله ناسازگاری مواجه شود.

پس قانون راه‌هایی قانونی و شرعی را تعیین کرده تا زن و شوهر بتوانند از راه شرعی از یک دیگر جدا شوند و به زندگی خود پایان دهند. ناگفته نماند که طلاق در معنای لغوی به معنای رها شدن است.

انوع طلاق

1- طلاق از طرف مرد

2- طلاق از طرف زن

3- طلاق توافقی

اقسام طلاق براساس امکان رجوع

1- طلاق بائن

2- طلاق رجعی

شرایط طلاق

طلاق در فقه یکی از حقوق مرد محسوب می‌شود اما طبق قوانین فعلی زن هم می‌تواند از دادگاه تقاضای حکم طلاق کند و یا می‌توانند باهم برای طلاق توافق کنند. زن و شوهر باید یک سلسله مراتب را طی کنند تا بتوانند طلاق بگیرند اما تشخیص اینکه این دو نفر می‌توانند از هم جدا شوند یا خیر با دادگاه است.

طلاق به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که هر کدام سلسه مراتب و شرایط خاص خود را دارند. در این مقاله به پاسخ این پرسش‌ها دست می‌یابیم که طلاق چیست و به چه معنا است و انواع و اقسام طلاق، بر اساس درخواست کننده طلاق کدام است و اقسام طلاق بر اساس امکان رجوع چیست و از منظر قانون مدنی، چند نوع طلاق داریم.

طلاق چیست؟

طلاق در واقع یک لغت عربی ست و معنای آن رها کردن و باز کردن گره‌ها است. در فقه به معنای از بین بردن ازدواج با لفظ مخصوص است. طلاق ابزاری است پایان دهنده به یک زندگی و یکی از مرسوم‌ترین دعاوی ای است که در دادگاه‌ها مطرح می‌شود.

انواع طلاق بر اساس درخواست‌کننده‌ی آن:

اگر چه که طلاق حق مرد می‌باشد اما امروزه نیز در برخی موارد زن هم می‌تواند اقدام به گرفتن طلاق نماید و یا هر دوی زوجین می‌توانند با توافق به زندگی مشترکشان خاتمه دهند. لذا انواع و اقسام طلاق، بر اساس درخواست کننده طلاق به شرح زیر می‌باشد:

1-طلاق از طرف مرد:

قوانین انواع طلاق در قانون مدنی ذکر شده و همچنین در ماده 1133 قانون مدنی تاکید شده است که “مرد می‌تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید.”

مرد برای این که همسرش را طلاق بدهد باید به دادگاه درخواست گواهی عدم امکان سازش بدهد و پس از آن در صورتی که به دادگاه ثابت کند که امکان ادامه زندگی مشترک برای او وجود ندارد، این گواهی به او اعطا می‌شود در این فاصله او باید در جلسات داوری شرکت کرده و همه حق و حقوق زن من جمله مهریه، نفقه، نحله و از این قبیل را به او بپردازد.

2-طلاق از طرف زن:

به دو طریق ممکن است، یکی این که وکالت در طلاق یا در اصطلاح عرفی، حق طلاق داشته باشد و دیگری این که به استناد داشتن شرایط عسر و حرج یا شرایط دیگر، از دادگاه حکم طلاق بگیرد. در ادامه به بیان شرایط هر دو مورد می‌پردازیم:

طلاق با داشتن وکالت حق طلاق: مرد می‌تواند به همسرش این وکالت را بدهد که حق طلاق با وی باشد اما در این صورت هم باز باید سلسله مراتبی طی شود تا بتوانند دو نفر از یک دیگر اقدام به جدایی کنند.

طلاق با داشتن عسر و حرج یا شرایط دیگر: در قانون پیش بینی شده است که زن می‌تواند در شرایطی از دادگاه بخواهد تا حکم طلاق او را صادر کند. این شرایط عبات است از این که مرد نفقه اش را نپردازد، شوهر بیش از چهار سال غایب باشد و این که موارد عسر و حرج وجود داشته باشد: “به وجود آمدن وضعیتی که ادامه زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد.”

3-طلاق توافقی:

در این نوع طلاق طرفین باهم توافق می‌کنند که از هم جدا شوند و به زندگی مشترک خود خاتمه بدهند؛ با این حال طرفین باید تشریفاتی را طی کنند و پس از آن می‌بایست از دادگاه، تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش کنند. شرایط طلاق توافقی کاملا بر طبق توافق طرفین است. مانند توافق برای حضانت فرزندان، مهریه، اجرت المثل و…

روند این طلاق بدین گونه است که ابتدا تمام شرایط و توافقاتشان در دفتر وکیل نوشته می‌شود و سپس به محضر دادگاه تحویل داده می‌شود و پس از ان دادگاه بر اساس توافق طرفین رای نهایی و حکم جدایی را صادر می‌نماید.

مراحل طلاق توافقی

گام اول: مشاوره اجباری

با توجه به آخرین تغییرات موجود در استان تهران و بسیاری از استان‌های کشور، اولین اقدام طلاق توافقی مراجعه به سامانه نوبت‌دهی طلاق و ثبت اطلاعات زوجین در این سامانه است.

سپس زوجین باید به مراکز غربالگری و مشاوره خانواده مراجعه نمایند و پس از انجام مشاوره‌های لازم، “گواهی عدم انصراف از طلاق” دریافت کنند.

گام دوم: تقدیم دادخواست

دومین گام برای انجام طلاق توافقی، تقدیم دادخواست طلاق به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است.

برای این منظور، زوجین یا وکلای ایشان باید به همراه مدارکی مانند: شناسنامه، کارت ملی و عقدنامه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و دادخواست خود را تقدیم نمایند.

گام سوم: تعیین وقت دادرسی

پس از تقدیم دادخواست طلاق توافقی، باید منتظر تعیین وقت حضور در دادگاه خانواده جهت رسیدگی به موضوع باشید.

تعیین وقت رسیدگی، بوسیله ابلاغ الکترونیکی در سامانه ثنا به اطلاع زوجین خواهد رسید. همچنین صدور ابلاغیه بوسیله ارسال پیامک‌هایی به اطلاع زوجین می‌رسد.

گام چهارم: حضور در جلسه دادگاه

اقدام بعدی، حضور زوجین یا وکلای ایشان در دادگاه خانواده در روز و ساعت تعیین شده در ابلاغیه به همراه مدارک لازم است.

توافقنامه معمولاً شامل موارد زیر است:

1. توافق و تعیین تکلیف در خصوص مهریه
2. نفقه زوجه
3. اجرت المثل
4. جهیزیه
5. حضانت فرزند
6. نحوه و تاریخ‌های ملاقات با فرزند
7. حضانت و نگهداری و نفقه فرزند و میزان و نحوه پرداخت آن
8. سایر حقوق مالی و غیر مالی طرفین

اقسام طلاق بر اساس امکان رجوع

پس از این که زن و شوهر از یکدیگر جدا می‌شوند، در طول مدت عده زن، مرد می‌تواند به زن رجوع کند؛ به این معنی که بدون این که لازم باشد دوباره باهم ازدواج کنند و تنها با ثبت رجوع، می‌توانند زندگی مشترک خود را از سر بگیرند. حق رجوع همواره با مرد است حتی اگر طور دیگری توافق شود.

طلاق بر اساس امکان رجوع به دو نوع تقسیم می شود از جمله بائن و رجعی :

طلاق رجعی:

این طلاق، از انواع و اقسام طلاق است و طلاقی است که مرد می‌تواند در طول مدت عده به زن رجوع کند و زندگی مشترکشان را از سر بگیرند. پس از اتمام عده، حق رجوع از بین می رود. اکثر طلاق هایی که ثبت می شود از نوع طلاق رجعی است مگر این که در قانون ذکر شده باشد که از نوع بائن است که در ادامه توضیح داده شده است.

منظور از دوران عده، مدت زمان شرعی است که زن پس از جدایی از همسر خود یا فوت او باید منتظر بماند و پس از پایان آن مدت زمان با مرد دیگری ازدواج کند؛

برای مثال از نظر شرعی عده زن حامله یا مدت زمانی که او پس از جدایی از همسرش نباید با مرد دیگری وارد رابطه شود تا زمان وضع حمل است یا اینکه عده زنی که حامله نیست و از شوهر خود جدا شده است سه طهر یعنی پشت سر گذاشتن سه بار عادت ماهیانه و پاک شدن است؛ از این‌رو زنی که حامله نیست و از شوهر خود جدا می‌شود باید تا پس از گذشت سه بار عادت ماهیانه و پاک شدن منتظر بماند و پس از آن با مرد دیگری ازدواج کند.

شرایط طلاق رجعی در دوران عده به شرح زیر می‌باشد:

در دوران عده مرد نمی‌تواند از زن توقع تمکین داشته باشد.

در دوران عده مرد باید نفقه زن را پرداخت کند؛ درصورتی که مرد و زن بر سر نفقه با یکدیگر به توافق نرسند، دادگاه میزان نفقه را تعیین می‌کند که مرد موظف است آن را به زن پرداخت کند.

درصورتی که یکی از زوجین در دوران عده فوت شود طرف مقابل از او ارث می‌برد.

براساس قانون مرد نمی‌تواند دو خواهر را به صورت هم‌زمان به عقد خود درآورد علاوه‌بر این زمانی که زن در حال طی کردن دوران عده باشد مرد نمی‌تواند با خواهر او ازدواج کند چراکه در دوران عده، عقد نکاح بین زن و مرد به طور کامل و قطعی باطل نمی‌شود تا زمانی که دوران عده به اتمام برسد و مرد به سوی زن خود بازنگردد.

طلاق بائن:

یکی از انواع و اقسام طلاق است. در طلاق بائن عقد نکاح به صورت قطعی باطل می‌شود از این‌ رو شوهر بعد از جدایی از همسرش دیگر حق رجوع به او را ندارد؛ بنابراین در طلاق بائن مسئله‌ای به نام رجوع وجود ندارد درصورتی که در طلاق رجعی قانون‌گذار این امکان را به زوجین می‌دهد تا در زمان عده تصمیم نهایی خود را برای ادامه زندگی زناشویی یا قطع آن بگیرند؛

جالب است بدانید که در این نوع طلاق، رجوع به زندگی زناشویی برعهده مرد گذاشته شده است به گونه‌ای که اگر مرد در زمان عده به همسر خود بازگردد و به او مراجعه کند، ازدواج سابق زن و مرد ادامه پیدا می‌کند و دیگر نیازی به ازدواج مجدد آن‌ها با یکدیگر نخواهد بود.

طبق ماده 1145 قانون مدنی در موارد زیر، طلاق از نوع بائن است :

1.طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود.

2.طلاق یائسه.

3.طلاق خلع و مبارات مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد.

4.سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید اعم از این که وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید.

رجوع با هر عملی ممکن است حاصل شود و شرایط خاصی برای آن در نظر نشده است اما با این حال ثبت آن الزامی است.

یکی از انواع دیگر طلاق بائن ، طلاق خلع و مبادرات است که طلاقی است که طرفین به علت کراهتی که از هم دارند، از یکدیگر جدا می‌شوند. در این طلاق که زن مالی را به مرد می‌بخشد تا مرد را به طلاق راضی کند و تا زمانی که زن از این مال رجوع نکرده باشد، طلاق از نوع بائن محسوب می‌شود؛ زیرا زمانی که زن از بذل رجوع کند، مرد هم می‌تواند از طلاق رجوع کند.

در این مقاله از سایت وکیل مشهد سعی کردیم به صورت کامل مطالبی را در زمینه طلاق و انواع آن در اختیار شما کاربران گرامی قرار دهیم .

همچنین جهت مطالعه بیشتر در زمینه خانواده میتوانید به صفحه وکیل خانواده مشهد مراجعه نمایید .

در صورتی که در این زمینه به وکیل نیاز دارید میتوانید به صفحه مشاوره رایگان وکالت مراجعه کنید تا کارشناسان ما در سریع ترین زمان ممکن با شما تماس برقرار کنند .

طلاق چیست؟

طلاق در واقع یک لغت عربی ست و معنای آن رها کردن و باز کردن گره‌ها است. در فقه به معنای از بین بردن ازدواج با لفظ مخصوص است. طلاق ابزاری است پایان دهنده به یک زندگی و یکی از مرسوم‌ترین دعاوی ای است که در دادگاه‌ها مطرح می‌شود.

طلاق رجعی چیست؟

این طلاق، از انواع و اقسام طلاق است و طلاقی است که مرد می‌تواند در طول مدت عده به زن رجوع کند و زندگی مشترکشان را از سر بگیرند. پس از اتمام عده، حق رجوع از بین می رود. اکثر طلاق هایی که ثبت می شود از نوع طلاق رجعی است مگر این که در قانون ذکر شده باشد که از نوع بائن است.