نرخ دیه برای سال ۱۴۰۲ توسط ریاست قوه قضاییه تعیین و اعلام گردید.
به موجب ابلاغ بخشنامه رئیس قوه قضائیه اقای حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه ای نرخ دیه برای سال ۱۴۰۲ مبلغ ۹۰۰ میلیون تومان در ماه های عادی و مبلغ ۱۲۰۰(یک میلیارد و دویست میلیون تومان ) در ماه های حرام ( ذی الحجه ، ذی القعده ، محرم و رجب ) تعیین و اعلام گردید.
دیه چیست ؟ مطابق ماده ۱۷ قانون مجازات اسلامی دیه مالی است که در شرع مقدس برای ایراد جنایت غیر عمدی بر نفس ،اعضا ، و منافع و یا جنایت عمدی در مواردی که به هرجهتی قصاص ندارد به موجب قانون مقرر میشود.
دیه چگونه تعیین میشود ؟ مستندا به ماده ۵۴۹ قانون مجازات اسلامی میزان دیه در ابتدای هر سال توسط رئیس قوه قضائیه به تفصیل بر اساس نظر مقام رهبرس تعیین و ابلاغ میشود.
چرا و تحت چه شرایطی در ماه های حرام مبلغ دیه اضافه میشود؟؟ مطابق ماده ۵۵۵ قانون مجازات اسلامی هر گاه رفتار مرتکب و فوت مجنی علیه هر دو در ماه حرام ( محرم ، رجب ، ذی القعده و ذی الحجه ) یا در محدوده حرم مکه واقع شود خواه جنایت عمدی ( مثل دعوا و قتل ) یا غیر عمدی ( مثل تصادف و یا حوادث حین انجام کار ) باشد ، علاوه بر دیه نفس ، یک سوم مبلغ دیه اضافه میگرددکه به ان تغلیظ دیه میگویند. نکته قابل توجه این است که تغلیظ دیه ( اضافه شدن یک سوم به دیه) مخصوص قتل نفس( قتل ، فوت در اثر حادثه و … ) است و در جنایت بر اعضا و منافع جاری نیست. هم چنین در خصوص دیا جنین نیز حکم تغلیظ دیه جاری است.
ایا دیه زن و مرد برابر است ؟ مطابق قانون مجازات اسلامی دیه قتل زن نصف دیه مرد است ولی این موضوع در دیه اعضا و منافع متفاوت است بدین توضیح که دیه زن و مرد در اعضا و منافع تا کمتر از ثلث دیه کامل مرد یکسان است و چنانچه ثلث یا بیشتر شود دیه زن به نصف تقلیل پیدا میکند. اما نکته قابل توجه این است که در تصادفات و حوادث کار دیه زن و مرد به دلیل اینکه ماهیت دیه را خسارت میدانند برابر است و فرقی ندارد.
مهلت پرداخت دیه چقدر است ؟ اگر شخصی محکوم به پرداخت دیه شد در جرایم عمدی مانند ضرب و جرح یا قتل ظرف یک سال قمری از تاریخ وقوع جرم و در جرایم غیر عمدی مانند تصادف و … ظرف دو سال قمری از تاریخ وقوع جرم باید پرداخت کنند که به نظر این امر در خصوص دیه تصادفات تخصیص خورده و مطابق قانون بیمه اجباری بیمه گر موظف است ظرف ۱۵ روز پس از مراجعه اشخاص نسبت به پرداخت دیه اقدام نماید. و در جرایم خطای محض ظرف سه سال قمری از تاریخ وقکع جرم باید دیه را پرداخت نمایند .
ایا دیه به روز پرداخت میشود ؟ نکته طلایی و قابل طرح در خصوص دیه این است که مطابق قانون دیه باید به نرخ یوم الادا محاسبه و پرداخت گردد بدین توضیح که اگر شخصی در سال ۱۴۰۱ تصادف کرده و یا حادثه ای برای ایشان پیش اید و در سال ۱۴۰۱ موفق به دریافت دیه نشود در صورت پرداخت دیا به وی در سال ۱۴۰۲ باید دیه نامبرده را به نرخ روز محاسبه و به وی پرداخت کنند.
