مدت زمان پرداخت دیه توسط دادگستری: طبق قانون مجازات اسلامی، دیه مالی است که به سبب جنایت غیر عمدی بر نفس، عضو یا منفعت تعیین شده و یا در مواردی که به هر جهت قصاص ندارد، مقرر شده است. مطابق این قانون در جنایات غیر عمد و خطای محض، مجرم ملزم به پرداخت دیه است. مدت زمان پرداخت دیه توسط دادگستری در موارد مختلف متفاوت است. بنابراین قصد داریم در این مقاله از سایت وکیل آگاه ضمن بررسی مدت زمان پرداخت دیه توسط دادگستری، نحوه واریز دیه و شرایط مرتبط با آن را نیز تشریح کنیم.

مهلت پرداخت دیه در جرایم عمد، غیر عمد و خطای محض

مطابق قانون مجازات اسلامی، انواع جرائم شامل جرایم عمد، جرایم غیر عمد و خطای محض هستند که مهلت پرداخت دیه در هر مورد به شرح زیر است.

جرایم عمد

در این نوع جرایم شخص مجرم با داشتن علم نسبت به جرم و سوء نیت، اقدام به عمل مجرمانه نموده است. مطابق قانون مجازات اسلامی، مهلت پرداخت دیه جرایم عمد پس از صدور رای دادگاه یک سال قمری پس از وقوع جرم خواهد بود. در شرایطی که طرفین توافق کنند، مدت زمان پرداخت دیه افزایش خواهد یافت.

جرایم شبه عمد

در جرایمی که مجرم قصد انجام عمل مجرمانه را داشته باشد اما سوء نیت نداشته باشد، در این صورت جرم شبه عمد صورت گرفته است. به عنوان مثال زمانی که دو نفر با هم دعوا می کنند اما در حین دعوا یکی از طرفین آسیب جدی ببیند یا فوت کند، در اینصورت نتیجه دعوا امری ناخواسته بوده و جرم شبه عمد شناخته می شود.

طبق قانون مجازات اسلامی، مدت زمان پرداخت دیه جرائم شبه عمد 2 سال قمری پس از وقوع جرم است، مگر اینکه طرفین به نحوی دیگر با یکدیگر به توافق رسیده باشند.

خطای محض

در صورتی که جرمی اتفاق افتاده باشد اما مجرم قصد انجام آن عمل و نتیجه جرم را نداشته باشد، خطای محض رخ داده است. به عنوان مثال راننده ای در هنگام رانندگی دچار خواب آلودگی شده و تصادف کند، چنانچه در این تصادف شخصی به قتل برسد، راننده مرتکب خطای محض شده است. به طور کلی جرمی که در حالت خواب، بیهوشی و مستی باشد یا توسط صغیر و مجنون ارتکاب یابد، به عنوان خطای محض شناخته می شود.

مطابق قانون مجازات اسلامی، مدت زمان پرداخت دیه توسط دادگستری در خطای محض ظرف سه سال قمری پس از وقوع جرم است، مگر اینکه به نحوی دیگر توافق صورت پذیرد. نحوه پرداخت دیه در خطای محض مشابه جرایم شبه عمد بوده و مجرم بایستی هر سال یک سوم از میزان دیه را بپردازد.

شرایط توافق در پرداخت دیه

پس از آن که حکم دادگاه صادر شد، طرفین می توانند در مورد نحوه پرداخت دیه و مدت زمان آن با یکدیگر توافق کنند. در صورت توافق طرفین، واریز دیه و مراحل پرداخت دیه مطابق توافق آنها پیش می رود. در چنین شرایطی مجرم باید مبلغ دیه ای که توسط دادگاه تعیین شده است را به حساب شخصی زیان دیده واریز کند. توجه داشته باشید که در این حالت قسط بندی مبلغ دیه یا مهلت پرداخت دیه کاملا به توافق طرفین بستگی دارد.

در شرایطی که مجرم و زیان دیده بر نحوه واریز دیه و پرداخت آن باهم به توافق نرسند، در این صورت دیه باید توسط مجرم ابتدا به حساب دادگستری واریز شود. در مورد واریز دیه به حساب دادگستری، مجرم باید در موعد تعیین شده از سوی دادگاه نسبت به واریز مبلغ تعیین شده اقدام نماید. شخص زیان دیده نیز با مراجعه به احکام و ارائه شماره حساب، میتواند مبلغ دیه را دریافت نماید.

در شرایطی که پرداخت دیه بر عهده بیمه است ( مانند تصادفات)، در این صورت مبلغ خسارت با نظر کارشناس بیمه مشخص شده و پس از تشکیل پرونده و ارائه مدارک، مبلغ دیه به حساب شخص زیان دیده یا به حساب دادگستری واریز خواهد شد.

نحوه واریز دیه توسط دادگستری

همانطور که گفتیم، در صورتی که طرفین در مورد نحوه پرداخت دیه و مدت زمان آن با یکدیگر به توافق نرسند، در این حالت دادگستری به عنوان واسطه عمل می کند. بنابراین مجرم باید مبلغ تعیین شده دیه را در زمان مقرر به حساب دادگستری واریز کند. پس از واریز دیه، اکنون شخص زیان دیده میتواند با مراجعه به احکام درخواست دریافت بیمه را داشته باشد. پس از این مراحل، دیه درخواستی از حساب دادگستری به حساب شخص زیان دیده واریز خواهد شد. به طور کلی، مدت زمان پرداخت دیه توسط دادگستری به پرداخت بیمه توسط مجرم بستگی دارد، اگر دیه در موعد مقرر پرداخت شده باشد، در زمان تعیین شده نیز به حساب شخص زیان دیده واریز می شود.

مراحل پرداخت دیه توسط بیمه

در جرایم غیر عمد اعمم از تصادفات که دیه ناشی از آن توسط بیمه قابل پرداخت است، نحوه واریز دیه به دو صورت زیر است:

1. واریز دیه به حساب دادگستری
2. واریز دیه به حساب شخص زیان دیده

در صورتی که به دلیل وقوع جرم عمدی یا غیر عمدی (بجر تصادف) دادگاه حکم پرداخت دیه صادر کرده باشد: در این شرایط مجرم  برای پرداخت دیه باید بعد از صدور رای دادگاه به اجرای احکام دادگستری مراجعه کرده و شماره حساب صندوق دادگستری را دریافت نماید و در موعد مقرر نسبت به پرداخت دیه تعیین شده اقدام کند. اگر طرفین دعوا با هم به توافق برسند، در این صورت مراحل پرداخت دیه به توافق طرفین بستگی خواهد داشت.

دیه تعیین شده از سوی دادگاه ناشی از تصادف و به صورت جرایم غیر عمد باشد، بیمه ملزم به پرداخت دی خواهد بود: در این صورت برای پرداخت دیه از محل بیمه باید شخص زیان دیده مدارک کامل مبنی بر تصادف و میزان زیان خود را در دسترس داشته باشد، در صورتی که به طور مستقیم خواهان دریافت دیه از بیمه گر باشد، وجه دیه به حساب او واریز خواهد شد. اگر شخص زیان دیده در تصادف درخواست دیه نداشته باشد، در این صورت بیمه بایستی وجه دیه را به حساب دادگستری واریز نموده و رسید دریافت کند.

جمع بندی

مدت زمان پرداخت دیه توسط دادگستری به پرداخت دیه توسط مجرم بستگی دارد. در شرایطی که میان طرفین توافق ایجاد نشود، دادگستری به عنوان واسطه خواهد بود. مجرم بایستی دیه تعیین شده از سوی دادگاه را در زمان مقرر به حساب دادگستری واریز کند سپس شخص زیان دیده با ارائه شماره حساب شخصی به دادگستری، می تواند مبلغ دیه تعیین شده را دریافت نماید. شما می توانید برای انجام کارهای حقوقی خود با وکیل آگاه، وکیل مجرب و حرفه ای در مشهد مشورت نمایید.

در این مقاله از سایت وکیل مشهد سعی کردیم اطلاعات جامعی در رابطه با مدت زمان پرداخت دیه توسط دادگستری را در اختیار شما قرار دهیم.

همچنین شما میتوانید جهت مطالعه مقالات بیشتر در زمینه کیفری به صفحه وکیل کیفری مشهد مراجعه نمایید.

چنانچه در این زمینه به دنبال وکیل پایه یک دادگستری مجرب هستید درخواست مشاوره خود را در صفحه مشاوره رایگان وکالت ثبت نمایید تا کارشناسان ما با شما تماس برقرار کنند.